İngiltere'de "Stonehenge Abidesi" inşa edildi.

Keltler, İngiliz adasına geldi ve bölgenin kültürel varlıklarını inşa etmeye başladı.

Julius Sezar yönetimindeki Roma Ordusu, İngiltere'ye saldırdı ve Albans şehrini ele geçirdi.

İngiltere, Roma İmparatorluğunun bir eyaleti haline geldi.

İmparator Hadrian tarafından, Kuzey İngiltere'ye duvar inşa edilerek sınırların belli edilmesi emri verildi.

İç karışıklıklar nedeniyle İngiltere ikiye bölündü.

Roma İmparatorluğuna karşı ayaklanan Carausius, İngiltere'nin kontrolünü ele geçirmiştir.

Roma İmparatorluğu, İngiltere'yi tekrar ele geçirmiştir.

Alman Saksonlar, kavimler göçü nedeniyle İngiltere'ye göç etmeye başladı.

Roma askerleri, İngiltere'den tamamen çekildi.

Britanya'da Sakson Krallığı kuruldu ve Andrida Elle kraliçe ilan edildi.

Saksonlar, İngiltere'de yedi krallık kurdu.

St.Augustine, Hıristiyanlığı yaymak için İngiltere'ye geldi.

Vikingler, İngiltere'ye ilk akınlarını düzenlemiş ve birçok İngiliz yaşamını yitirmiştir.

Vikingler, İngiltere'yi işgal etti.

Doğu İngiltere, Saksonlar tarafından Vikinglerden ele geçirilmiştir.

Vikingler İngiltere'yi tekrar ele geçirdi.

Danimarka Kralı Danes, İngiltere Kralı ilan edilmiştir.

Hasting Savaşı olmuş ve William Ben, İngiltere kralı olmuştur.

İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi 1066 yılındaki Hastings Muharebesi ile başlamıştır. I. William, İngiltere'nin ilk Norman kralıdır. Normanların egemenliği İngiltere tarihini, kültürünü ve dilini derinden etkileyen en önemli olaylardan biridir.

Bu olay İskandinav halkları ile yakın ilişkiler içerisinde olan İngilizlerin Avrupa aristokrasisi ile tanışmasına yol açmıştır. Bu sayede İngiltere Avrupa'nın en güçlü monarşilerinden birine sahip olmuş, geleneksel İngiliz yönetiminde kral ve aristokrasinin lehine köklü değişiklikler meydana gelmiştir.
Fransa ile İngiltere arasında sıkı bir rekabet başlamış, bunun etkileri günümüze kadar görülmüştür.

İngiltere'nin Normanlar tarafından fethi, aynı zamanda İngiltere'nin son fethidir.

Galler ve İrlanda Anglo-Norman şövalyelerince ele geçirildi.

Fransız asıllı kral I. Richard (Aslan Yürekli Richard) İngiltere tahtına çıktı, çok az İngilizce biliyordu.

Büyük Ferman.
Papa III. Innocent'in dönemin olaylarını fırsat ve bahane ederek, devlet yönetimlerini zayıflatarak, ruhban sınıfının güçlerini artırmayı hedeflediği; İngiliz kralı john'a imzalattığı ve kendisinin de onayladığı belgedir.

Kral I.Edward, İngiltere'deki Yahudileri sınırdışı etti.

İskoç isyancı William Wallace, İngiltere Ordusu tarafından öldürüldü.

İngiltere Kralı III. Edward'ın Fransa tahtında hak iddia etmesiyle 1337'de başlayan ve ancak 116 yıl sonra 1453'te sona eren, her yerin yakılıp yıkıldığı yağmalayıcı savaşlar dizisidir.

Bizans İmparatoru II.Manuel Paleologos, Türklere karşı yeni bir Haçlı seferi hazırlamak amacıyla İtalya, Fransa ve İngiltere'ye gitti.
Bunun üzerine İstanbul dördüncü kez kuşatıldı. 1400 yılında, Timur'un Anadolu'ya girmesi üzerine kuşatma kaldırıldı.

Papalık, Tudor Hanedanı (1485-1603) Krallarından VIII.Henry'e İnancın Savunucusu ("fidei defensor") unvanını vermişti.

Ancak Papa VII.Clemens, Henry'nin, altı karısından ilki olan Aragonlu Catherine'le olan evliliğini geçersiz kılmayı reddedince, Katolik Kilisesiyle kralın arası açıldı.

Henry, 1534'te, İNGİLİZ EGEMENLİK YASASI ile Papa'nın İngiliz Katolikler üzerindeki yetkisini kaldırdı ve kendini İngiltere Kilisesi'nin başı ilan etti.

Çok geçmeden manastırları kapatıp, kilisenin büyük mal varlığını satmaya başladı. 1547'de Henry öldüğünde, İngiltere artık büyük ölçüde Protestan bir ülkeydi.

• Vadi-üs Sebil Deniz Savaşını kaybeden Portekiz donanması Akdenizdeki her türlü varlığını kaybetti.
• Hint Deniz Yolu üzerinde ki egemenlik Portekizden sonra İngiltere ve Hollandaya geçti.
• Bu savaşla Fas Osmanlı himayesine alındı.

Osmanlı-İngiliz ticari ve siyasi münasebetlerinde ilk adım atıldı.
• İngiltereye bir ahidname verildi.
• Mart 1579'da İngiliz ticaret gemilerinin, Türk limanlarına kendi bayraklarıyla gelebilecekleri tebliğ edildi.
• 29 Mart 1583 tarihinde İngiltere Krallığı'nın ilk elçisi İstanbul'a ulaştı.

(Kapitülasyonlar, kanunla değil ahidname ile verilmektedir. Bu nedenle de aslında her padişah tarafından tekrarlanması gerekmektedir.)

İngiltere'yle ilk anlaşma

İngiliz donanması, İspanyol Donanmasını yendi. Bu tarihten sonra İspanya, denizlerde ve Avrupa ve Amerika karasında ki gücünü hızla kaybetmeye başladı.

III. Mehmed'in cülûsu nedeniyle yenileme

Denizlerde yeni bir güç dengesiyle Hint Okyanusu'nda İspanyol ve Portekiz gemilerinin yerini Felemenk, İngiliz ve Fransız gemileri almaya başladı.

İngilizler, Hint Okyanusu'nda ticaret etkinliklerine başladılar.

İngiliz tüccarının ödeyeceği gümrük resminin %3'e indirileceğinin ahidnameye dercedildi.

1580 Antlaşmasına ilave hükümler

Felemenk Doğu Hindistan Kumpanyası kuruldu. Vereenigde Oost-Indische Compagnie, Genel Hollanda Devletleri'nde sömürge gerçekleştirmek üzere 1602 yılında kurulmuş, Asya'da 21 yıl boyunca tekel faaliyetleri yürütmüş imtiyazlı bir şirkettir. Genellikle dünyanın ilk çokuluslu şirketi olduğu kabul edilir. Ayrıca hisse senedi çıkartan ilk şirkettir.

I. Ahmed'in cülûsu nedeniyle yenileme

İlk tütün ithali yapıldı. Anadolu'ya İngiliz gemicileri tarafından tütün getirildi ve tütün tiryakiliği hızla yayıldı.

GUY FAWKES adında bir adam, İngiliz Parlamento binasını havaya uçurmaya çalıştı.

Çünkü aristokrasinin ve burjuvazinin çürümüşlüğünden ve halkı umursamamasından rahatsızdı. Robert Catesby, Thomas Winter ve diğer komplocularla birlikte Kral I.James'e ve tüm aristokrasiye karşı büyük bir plan yaptılar. Yönetimi ve rejimi yıkmak isteyen 12 komplocu Westminster Sarayı'ndaki İngiliz Parlamento binasını, o yılki aristokrasi zirvesinde havaya uçurmaya karar verdi.

Komploculardan birinin bilgi sızdırması sonucu komplo ortaya çıktı ve Fawkes, gece yarısı parlamento mahzenlerinde barut fıçısıyla yakalandı.

Fawkes, 31 Ocak 1606'da sarayın karşısında asılarak idam edildi ve vücudu parçalara ayrıldı.

Barut Komplosu olayı, tarihin o döneminde Katolik Ruhbanlık anlayışının yarattığı despot ve aşırı muhafazakar rejime baş kaldırı olarak değerlendilmektedir. Olay, amacına ulaşamamış olsa da tarihte ki ilk Terörist harekt olarak kabul edilir.

Kral James tarafından Amerika'nın kolonileştirilmesi amacıyla imtiyaz verilen Virginia şirketine ait üç küçük gemi 26 Nisan 1607'de karaya bugünkü Cape Henry'de ulaştılar. Göçmenler daha sonra Jamestown olarak adlandırılacak ilk yerleşim bölgelerinde ilerleyen zamanda tütün bitkisini geliştirerek, amerikanın tütün rekabetinin ve tekelinin önünü açtılar.

Güncelleme

II. Osman'ın cülûsu nedeniyle yenileme

IV. Murad'ın cülûsu nedeniyle yenileme

Bağımsız Protestanların, karşılaştıkları baskılar sonucu yeni kıtaya yaptıkları yolculuk sonrasın oluşturdukları kolonidir.

Aralarında birçok Bağımsızın olduğu Pilgrimler, Virginia İngiliz Kolonisine yerleşmek için izin aldılar. Ancak, Virginia'nın kuzeyine yüzlerce kilometre uzaklıktaki Cod Burnu'na ulaştılar. Orada, bir toplum oluşturmak ve bu toplumun kanunlarına boyun eğmek istediklerini gösteren Mayflower Sözleşmesini imzaladılar. 21 Aralık 1620'de Plymouth dolaylarına yerleştiler.

Bu arada İngiltere'deki bazı Püritenler de Bağımsızların yaptığı gibi, Atlas Okyanusu'nun diğer ucunda kendi "Vaat Edilmiş Topraklarını" bulabileceklerini düşünmeye başladılar. Böylece 1630'da bir grup Püriten, Plymouth'un kuzeyine yerleşti ve Massachusetts Koyu Kolonisi'ni kurdu.

Massachusetts Koyu Kolonisi 1691'de Plymouth'u topraklarına kattı; artık Bağımsız Pilgrimler pek de bağımsız sayılmazlardı.

Boston o bölgede dinin merkezi haline geldi. Bu nedenle bugün New England'daki dinsel hayata Püritenler hâkimdirler.

İngiliz Fransız ve Felemenk girişimcilerinin şekerkamışı ticaretini Portekizlilerin ve İspanyolların elinden alıp başı çekmeleri

İbrahim'in cülûsu nedeniyle yenileme

1642-1648 İngiliz iç savaşları sonucunda monarşi zayıflamış… parlamento yetkileri genişlemiştir.

İngiliz Kralı I. Charles'in idamı

1641 Antlaşmasına ilave hükümler

İngiltere'de veba salgını başlamış ve 100.000 kişi, yani Londra nüfusunun yaklaşık %15'i yaşamını yitirmiştir.

1641 Antlaşmasına ilave hükümler

Greenwich Gözlemevi Londra'da kuruldu.

Muhteşem Devrim veya Şanlı Devrim (İngilizce: The Glorius Revolution), "1688 Devrimi" olarak da bilinen,
• Stuart Hanedanı'ndan İngiltere Kralı II. James'in, Hollanda genel valisi III. Wilhelm tarafından tahtından indirilmesi;
• Britanya adasının işgali;
• III. Wilhelm'in karısı II. Mary ile birlikte İngiltere, İskoçya ve İrlanda krallığını üstlenmesi
• ve ardından gelen süreçte İngiltere'de hâlâ yürürlükte olan meşrutiyet sistemin temellerinin atılması hadiseleridir.

Kral III. William döneminde İngiltere, İrlanda'yı yönetim altına aldı.

İngiliz Thomas SAVERY (1650-1715) ilk buharlı makinayı yaptı. Bu makine maden ocağından suyu dışarı atmak amacıyla kullanıldı.

20 Ekim 1698 tarihinde İngiltere ve Hollanda'nın arabuluculuğunda, Avrupa'da savaşan devletler arasında barış anlaşması yapılması uygun görüldü. Bu toplantıya katılmak için Osmanlı delegeleri Belgrad'dan Karlofça'ya hareket etti.

26 Ocak 1699 günü, Karlofça Antlaşması'nın imzalandı.
Macaristan Avusturya'ya; Podolya ve Ukrayna'nın Lehistan'a, Mora'nın Venedik'e kaybedildi.

Karlofça Antlaşması'nın imzalanması üzerine II. Mustafa; Avusturya, Venedik, Lehistan ve Rus elçilerini kabul etmek üzere 10 Eylül 1699'da Edirne'den İstanbul'a geldi.

Karlofça Antlaşması, Osmanlı Devletinde Duraklama Döneminin sonu ve Gerileme Döneminin başlaması olarak kabul edilir.

İngiltere, Galler ve İskoçya, Büyük Britanya olarak birleşti.

Hannover Hanedanlığı 1714'ten sonra BÜYÜK BRİTANYA KRALLIĞI'nı da yönetmeye başladı... İlk Kral I. George'ydi.

Alt kolu da Windsorlar'dı! Kraliçe II. Elizabeth yani... İNGİLTERE KRALİÇESİ II. Elizabeth, Windsor Hanedanı üyesidir. Hanedan köken olarak ALMAN'dır. HANNOVER HANEDANI'YDI.

Karşıda da KUTSAL ROMA GERMEN İMPARATORLUĞU'nun varisleri vardı. Almanlar kendilerini böyle görüyordu. 962-1806 arası AVRUPA'nın efendisiydiler...

Diriye Emirliği veya İlk Suudi Devleti.
Vahhabiliğin kurucu olan Şeyh Muhammed bin Abdülvahhab, Diriye Prensi Muhammed bin Suud ile birleşerek beraberce kurdular.

Muhammed b. Abdülvahhâb, Suudi emiri Muhammed b. Suûd ile Suudi siyasi hakimiyetinin desteklenmesi karşısında itikadi olarak vahhabiliğin destekleneceğine dair bir anlaşma içine girdi. Arabistan'da Vahhabiliğin ilkelerini oluşturdu.
Böylece İbn Abdülvahhâb fikirlerini yayabilmek için ihtiyaç duyduğu siyasi desteğe, İbn Suûd da siyasi hakimiyet alanını genişletebilmek için güçlü bir dini şahsiyete kavuşmuş oluyordu.
Vahhabilik, Hıristiyan batı dünyasının İslam Medeniyeti üzerinde oynadığı büyük oyunlardan birisidir. Müslüman ortadoğu coğrafyasının batı egemenliğine girmesinin başlangıcı olarak kabul edilebilir.

Kuzey Amerika'daki egemenlik mücadelesinde İngiltere'nin Fransa'ya savaş açmasıyla, Fransa-Kızılderili savaşı olarak da bilinen Yedi Yıl Savaşı başladı.
Yedi Yıl Savaşı, Avrupa'nın güçlü devletleri arasında, 1756-1763 yılları arası yaşanmış bir dizi askeri çatışmadır.
Savaşın nedeni;
Büyük Britanya ve Fransa için aralarındaki sömürge yarışı;
Avusturya ve Prusya içinse Orta Avrupa hegemonyasıdır.

Yedi Yıl Savaşı, küresel çapta gerçekleşen ilk savaştı.

İngiltere'nin Hindistan Kanada gibi deniz aşırı ülkelerde kesin zafer kazanması.

Bu savaşın sonucunda Ukrayna'nın güneyi, Kuzey Kafkaslar ve Kırım, Rusya'nın eline geçmiştir.

İlk kez 1606 yılında Hollandalı denizciler tarafından fark edilen Avustralya Kıtası, İngiliz İmparatorluğu'nun sömürgecilik tarihinin kanlı sayfaları arasında önemli bir yer tutar. Çünkü, İngilizler tarafından tarihin en kanlı sömürge olayı burada başlar.
Hollandalılardan sonra 1770'te kıtayı keşfeden James Cook öncülüğündeki İngilizler kıtadaki yer altı kaynaklarını keşfeder etmez katliama başladı ve Aborjinlerden çok azı İngilizlerin başlattığı soykırımından canlı kurtulmayı başarabildi. Avusturalya'yı kana bulayan Beyaz Adam, sömürmeye başlayacağı adanın gerçek sahibi olan bu yerlilere Aborjin adını verdi.
Adadan değerli madenler çıkmaya ve işletilmeye başlanınca işgale olan yoğunluk başladı. Evlerinden atılan, köle olarak çalıştırılmak istenen Aborjinler sömürgecilere karşı isyan başlattı. Ne var ki silahlara karşı ellerinde sadece mızraklarından başka hiçbir silahları olmayan Aborjinlerin şansı yoktu.
Yapılan araştırmalara göre Aborjinler, diğer toplumlarından farklı olarak tarihleri boyunca birbirleriyle bile hiç savaşmamış olan bir toplumdur.

Amerika'daki kolonistlerin Büyük Britanya'dan gelen yüksek vergili çayı ve Büyük Britanya'yı protesto etmek için 16 Aralık 1773'te Boston Limanı'nda İngiliz gemilerindeki tonlarca çayı Kızılderili kılığına girerek denize dökme eylemidir. Bu eylem Amerikan Bağımsızlık Savaşını çıkartan kıvılcımlardan birisi olacaktır.

1775-1783 Amerikan bağımsızlık savaşı.

19 Nisan 1775'de sömürgeci İngiliz birlikleri ile bağımsızlık savaşçıları, Massachusetts eyaletinin Lexington kentinde ilk çatışmaya girdi. Amerikan Özgürlük Savaşı, Britanya İmparatorluğu ve ona isyan eden 13 koloni arasında gerçekleşti ve Britanya yenilgiye uğratılarak Amerika kıtası üzerindeki mutlak hâkimiyeti sonlandırıldı.

ABD özgürlüğüne kavuştu.
Britanya karşısında Amerika'nın kontrolünü ele geçiren 13 Koloni zamanla 13 Eyalete dönüştü ve 13 rakamı Amerikan halkı için Özgürlük sembolü anlamını taşımaya başladı.

Amerika'nın 1492'de Avrupalılar tarafından keşfinden sonra İspanyollar, Portekizliler, Fransızlar ve İngilizler, buradaki yerli halkların aleyhine toprak sahibi oldular. Avrupalılar, Amerika'daki topraklarını genişlettikten sonra, İngiltere başta olmak üzere çeşitli ülkelerden göçmenler alıp buralara yerleştirerek koloniler kurdular.

18. yüzyıl ortalarında, bu kolonilerin sayısı 13'e yükseldi ve bu Onüç Koloni, Amerika Birleşik Devletleri'nin temelini oluşturdu.

Amerika Kıtası, insanlar için yeni olanaklar ve yeni bir hayat sağladı. Daha sonra, bu koloni sistemi sömürgecilik politikasına dönüştü. İngiliz kolonileri, Birleşik Krallık'a endüstri konusunda hizmet ediyordu. İngilizler kolonilerden vergi alıyordu. Koloniler zaman içinde İngiliz devletinden farklı bir kimlik geliştirmeye başladı. Nüfus hızla büyüyor, tarıma dayalı ekonomi gelişiyor, iş adamları ticari hamlelerde bulunuyordu. Dinsel yapıda da çeşitlilik vardı. Avrupa'dan gelenler tutucu bir protestanlık geliştirmişti.

Yönetimleri de İngilizlerden farklıydı. Kolonilerin her birinde (Pensilvanya dışında), iki yasama meclisi bulunuyordu. Kolonileri temsil eden alt meclisin üyeleri mal sahipleri tarafından seçiliyor, Krallığı temsil eden üst meclis üyeleri ise İngiliz Kralı tarafından tayin ediliyordu. Kolonilerde yaşayanlar aynı zamanda mahkemeler kurmuştu ve İngiliz hukuk sistemini uyguluyordu.

1756-1763 yılları arasında İngiltere'nin Avusturya, Fransa ve Rusya ittifakıyla yaptığı savaşlar (Yedi Yıl Savaşları), İngiliz maliyesi üzerinde ciddi bir yük oluşturmuştu. İngiltere'nin mali yükünü gidermek amacıyla yeni vergiler koyması, Amerika'da kolonilerin tepkisiyle karşılaştı. Koloniler yüksek vergiler ödeyip, karşılığında hiçbir şey alamamaktan rahatsızlardı.

18. yüzyıl ortalarından beri hazır oldukları bağımsızlık mücadelesini hayata geçirdiler. Savaşın başlarında George Washington, Thomas Jefferson tarafından kaleme alınan ve özgürlük isteklerini dile getiren Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'ni yayınladı (4 Temmuz 1776). Sonradan 4 Temmuz günü ABD bağımsızlık günü olarak kabul edilmiştir.

Altı yıl süren savaş sonunda, George Washington komutasındaki koloni güçleri tarafından yenilgiye uğratılan İngiltere geri çekilmiş ve 1783 yılında Paris antlaşmasıyla 13 koloninin bağımsızlığını kabul etmiştir. Bağımsızlıklarını ilan eden koloniler, içişlerinde serbest eyaletlerden oluşan Amerika Birleşik Devletleri'ni kurdular (1787).

1789'da Anayasanın tamamlanıp onaylanmasıyla yeni bir ulus ve Amerikalı üst kimliği doğdu.

Amerikan Devrimi: Fransa Kralı XVI. Louis Büyük Britanya Krallığı'na savaş ilan etti.

Arabistan'da Vahhabi isyanı çıktı.

Daimi elçiliklerin ıslahı ve Londra, Paris ve Viyana'da daimi elçilik ihdas edilmesi. Rasih Paşa, Petersburg'a elçi olarak atandı.

Yusuf Agâh Efendi, sürekli elçilik göreviyle İngiltere'ye gönderildi.

1798-1802 Savaşı'nda Fransa'ya karşı

Napolyon, Akka'da Cezzar Ahmed Paşa tarafından mağlup edildi. Mısır'ı işgal eden Napolyon'un Akka Kuşatması 17 Mart 1799'da nizam-ı cedid ordusu tarafından kırıldı.
Napolyon Bonapart:
"Eğer Türkler beni Akka önünde durdurmasaydı, bütün Doğu'yu ele geçirmek işten bile olmayacaktı. Doğu'nun fatihi olur ve Paris'e İstanbul üzerinden dönerdim. Ancak kader beni bir ihtiyarın oyuncağı etti."

Fransa birliklerinin Mısır'dan geri çekilmesini düzenleyen sözleşme; El-Ariş Antlaşması imzalandı.

Paris Antlaşması imzalandı. Fransa ile barış yapıldı. Osmanlı-Fransız dostluk antlaşması imzalandı. Anlaşma dört maddeden oluşmaktadır:
• İlk maddede iki devlet arasındaki düşmanlığın sona ereceği bildirilmekte, Mısır'ın Osmanlı Devleti'ne geri verileceği, Osmanlı Devleti'nin sınırlarının Mısır Seferi öncesindeki duruma döneceği belirtilmektedir.
• İkinci maddede Fransa 1800 yılında Osmanlı Devleti ve Rusya arasındaki bir anlaşmayla kurulan Yedi Adalar Cumhuriyeti'ni tanımakta, Osmanlı Devleti ise söz konusu cumhuriyet üzerinde Fransa ve Rusya'nın garantörlüğünü kabul etmektedir.
• Üçüncü maddede, sefer sırasında el konulan malların taraflara geri verilmesi ve savaş esirlerinin serbest bırakılması düzenlenmektedir.
• Son madde ise Fransa'nın daha önce Osmanlı Devleti ile imzalamış olduğu ticari anlaşmaların yenilendiğini bildirmektedir.
Fransa ve Osmanlı Devleti arasında nihai barış antlaşması 25 Haziran 1802'de Paris'te imzalandı.

İngiliz güçlerinin Mısır'ı tahliyesi

Vahhabiler, Taif şehrini kuşattı.

Suud İbni Abdülaziz, Mekke ve Medine'yi ele geçirdi.

İngiliz Richard TREVITHICK ray üzerinde 16 km/saat hızla giden ilk lokomotifi icat etti.

Her iki savaşta iki ordusunu kaybeden Avusturya savaştan çekilmek zorunda kalmıştır. 22 Aralık 1805 de Avusturya ile Fransa arasında Pressburg Barış Antlaşması imzalanmıştır. Çar 1. Aleksandr ve General Mihail Kutuzov yönetimindeki Rus ordusu ise geri çekilmiştir.

Osmanlı Devleti, Napolyon'un "İmparator" unvanını tanıdı.

Nizam-ı Cedid'in başarısızlığı ve gerilemesi. İkinci Edirne Vak'ası. Nizam-ı Cedid ordusuna asker alınması sürecinde şiddet uyguladığı eleştirilerine uğrayan Kadı Abdurrahman Paşa'nın aynı tavrına Rumeli'de de devam etmesi üzerine, Tekirdağ'ı ablukaya alan Donanma-yı Hümâyun gemileri şehri bombardıman etti. Geçtiği yerlerde ahalinin pasif ve açıktan direnişi ile karşılaşan Abdurrahman Paşa giderek daha da sert yöntemlere başvurup girdiği yerleşim merkezlerinde ahalinin malına zorla el koyması gibi gelişmeler II. Edirne Vakası olarak adlandırılan bu olayı III. Selim için iyice içinden çıkılmaz hale getirmiştir. İstanbul'da da yeniçerilerin bir isyana kalkışabilecekleri endişesi ile III. Selim yine geri atmak zorunda kaldı.

Napolyon Savaşları içinde değerlendirilir.

Vahhabi isyanı had safhaya ulaştı. Türklerin Hacca gidişleri engellendi.

İngiliz filosu, İskenderiye'ye saldırdı. İskenderiye, İngilizlere teslim oldu.

İngilizler, İskenderiye'deki kuvvetlerini geri çektiler.

İngiltere ile süren savaşın sonu: Kal'a-i Sultaniyye Antlaşması

Osmanlı Devleti adına Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa'nın ordusunun, Suudi Vahhabiler ile Hicaz bölgesindeki isyanların bastırılması için yaptığı savaşlar.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa da Vahhabi ayaklanmasını önlemek üzere görevlendirildi. Hicaz'ı istila eden Vahhabiler, Müslümanlara akıl almaz işkence ve zulümler yaptıkları gibi, dine hakaretleri de dayanılamayacak mertebeye gelmişti. Mehmet Ali Paşa'ya bağlı Tosun Pasa, yaptığı silahlı mücadelelerden sonra, Mekke, Medine ve Taif'i 1812 yılında Vahhabilerden temizledi... ve daha sonra Suud Emiri Abdulaziz'in üzerine yürüdü.

Viyana Konferansı sonucu, Fransa ile İngiltere arasında barış anlaşmasının yapıldı.
1815 tarihli Viyana Kongresi'nin bazı kararları:
(Fransa- İngiliz savaşlarından sonra Avrupa Devletlerinin kendi aralarında gerçekleşmişti)
***
Avrupa İmparatorlukları (Hanedanları demek isteniyor!) kutsaldır.
Avrupada Milliyetçilik hareketleri desteklenmemelidir.
Her türlü demokrasi hareketi engellenmelidir.
Hiçbir Avrupa devleti diğerinin aleyhine olan bir hareketin içinde yer almamalıdır.
Avrupa devletlerinden biri, diğerlerine haber vermeden yeni kararlar almamalıdır.

Napolyon'un son savaşı olan Waterloo savaşı'nda Napolyon'un komutasındaki Fransız ordusu İngiliz – Prusya ittifakına karşı karşı savaşmıştır.
Bu savaş, Napolyon'un sürgündeki Elba adasından kaçtıktan sonra tekrar taht giymesinin üzerine çıkmıştır ve Napolyon'un bozguna uğramasıyla sonuçlanmıştır.
Dünya tarihinin önemli liderlerinden birisi olan Napolyon tekrar sürgüne gönderilmiş ve ölene kadar sürgünde kalmıştır.

Yedi Ada'nın İngiltere'ye terkinin kabulü

Bugün ki Suud kralı Selman bin Abdülaziz el-Suud'un büyük dedesi, vahhabilik mezhebinin temelini atan Abdulvahhab'ın torunu Abdullah bin Suud, II.Mahmud döneminde devlete isyan etti... ve Mekke ile Medine'yi ateşe verip on binlerce masumun kanına girdi. Osmanlı Devleti isyanı güçlükle bastırdı.
Kavalalı Mehmet Ali Paşanın komutanlarından İbrahim Paşa tarafından, Abdullah bin Suud, Mısır üzerinden istanbul'a getirildi (19.12.1819) ve 27 Şubat 1820'de idam edidi.
Böylece Vahhabilik hareketinin ilk dönemi kapandı.

Yunan İsyanı; Yunanların, İngiltere, Fransa ve Rusya deteği ile Osmanlı egemenliği ve isyan bölgelerindeki Müslüman halka karşı başlattığı, 1821-1829 yılları arası süren ve Yunanistan'ın Osmanlı Devleti'nden bağımsızlığını kazanmasıyla sonuçlanan isyan ve etnik temizliktir. 1832 yılında imzalanan İstanbul Antlaşması ile Yunanistan bağımsız bir ülke olarak tanınmıştır.

Avustralya kıtasının güneyinde eyalet olarak ona bağlı Tasmanya adasında yaşamış olan ve 48 kabileden oluşan avcı ve toplayıcı Tasmanya yerlilerine (Palawa, Parlevar) karşı 1803-1847 yıllarında Britanyalı yerleşimciler tarafından uygulanan soykırım. 1828-1832 yılları arasında yapılan Kara Savaş, kaydedilen ilk modern soykırım örneğidir. Kara Savaş çatışmaları safkan Tasmanyalıları yok etmeye yönelik bir soykırımdır. Tasmanya olayı Avustralya'daki soykırımın bilinen tek örneğidir. Tasmanya olayları çağdaş Avustralyalılar için «soykırım» (genocide) yerine ondan daha ciddi olan «imha» (') biçiminde görülür. Türkçe kaynaklarda Tasmanya adasındakiler ile Avustralya adasındakiler (özellikle de Queensland eyaletindekiler) Aborjin Soykırımı adı altında da ele alınır.

Savaş sırasında kaçarak kurtulmayı başaran Suud hanedanından Türkî b. Abdullah, 1824'te Riyad'ı geri alarak Suûd emirliğini yeniden tesis etti… ve Vahhâbî ulemâsı Riyad'ı tekrar merkez edindi.

Osmanlı'nın parçalanması demek olan 1815 Viyana kongresinden sonra Osmanlının toprak bütünlüğüne yönelik çalışmaların arttığı görülür. Önce 4 Nisan 1826 tarihinde, "İngiltere ve Rusya" arasında St. Petersburg Protokolü'nün, bir yıl sonra ise "İngiltere, Rusya ve Fransa" arasında 6 Temmuz 1827 tarihinde Londra Antlaşması'nın imzalanması bu kapsamda girişimler olarak görülebilir. Ardından olaylar birbirini izlemiş, aynı yıl Osmanlı Donanması Navarin'de yok edilmiş, Balkan Devletleri Osmanlıdan ayırılmış, Cezayir, Yemen, İran ve Mısır gibi ülkelerin işgali için gerekli şartlar yaratılmıştır. Bir de ortada I. Petro'nun vasiyeti vardır.

Buharla çalışan ilk gemi İngilizlerden satın alındı. Buharla çalıştığı için Buğu Gemisi denen bu gemiyle II.Mahmut, Rodos'a gidip gelmiştir.

Osmanlı'nın parçalanması demek olan 1815 Viyana kongresinden sonra Osmanlının toprak bütünlüğüne yönelik çalışmaların arttığı görülür. Önce 4 Nisan 1826 tarihinde, "İngiltere ve Rusya" arasında St. Petersburg Protokolü'nün, bir yıl sonra ise "İngiltere, Rusya ve Fransa" arasında 6 Temmuz 1827 tarihinde Londra Antlaşması'nın imzalanması bu kapsamda girişimler olarak görülebilir. Ardından olaylar birbirini izlemiş, aynı yıl Osmanlı Donanması Navarin'de yok edilmiş, Balkan Devletleri Osmanlıdan ayırılmış, Cezayir, Yemen, İran ve Mısır gibi ülkelerin işgali için gerekli şartlar yaratılmıştır. Bir de ortada I. Petro'nun vasiyeti vardır.

Kölelik, Büyük Britanya'nın yönetimindeki tüm ülkelerde kaldırıldı.

İngiltere'de Kral VI.Lui döneminde, bir yahudi olan Benjamin Disraeli (1804-1881), parlamentoya girmeyi başardı.
19. yüzyıl'da birçok kez Birleşik Krallık başbakanı olmuştur. Yahudi asıllıdır.
1870 ve 1880 yılları arasındaki başbakanlığı döneminde Britanyalı aristokratlarını da arkasına alarak Birleşik Krallık siyasetini kontrolü altına almıştır.
Kraliçe Victoria'nın en çok değer verdiği siyasetςi olmuştur.
İngiltere'den 1290 yılında Yahudilerin zorla çıkarılmasından sonra Yahudilere İngiltere kapılarını tekrar sonuna kadar açmış ve ülkenin Yahudi kontrolüne girmesini temin etmiştir.

TÜRK MİLLETİNİN GELECEĞİNE İPOTEK KOYAN ANTLAŞMADIR!
İngiliz tüccarına geniş imkânlar tanıyan Baltalimanı Antlaşması'nın imzalanması

1839-1841 Afyon Savaşları.
İngiltere Hindistan'da üretilen afyonu gizli yollardan Çin'e sokmaya başladı. Çinliler afyon'u geleneksel Çin tıbbında ilaç olarak kullanıyorlardı. Fakat Çin'de afyon bağımlılığı ortaya çıktı ve giderek yaygınlaşmaya başladı. Çin hükümeti bu durumun tehlikeli boyutlara ulaşması üzerine sıkı tedbirler alarak afyon ticaretini yasakladı. Bu durum İngiltere'yi oldukça rahatsız etti.

İngiltere önemli bir gelir kapısını kaybetmişti. Hemen duruma müdahale etti ve Çin ile İngiltere arasında savaş çıktı. Ancak İngiltere uluslar arası alanda kendisine haklı bir gerekçe bulmayı da ihmal etmedi. Bu savaşı uygarlık adına en doğal hak olan serbest ticaret ilkesinin çiğnenmesini gerekçe göstererek girmişti. Böylece Afyon savaşları olarak tarihe geçen İngiltere ile Çin arasında bir dizi savaş başladı. O tarihe kadar kendi halinde dış dünyada kopuk yaşayan Çin acı bir şekilde sömürgeciliğin çirkin yüzü ile tanıştı.

Çin 1839'da başlayıp 1842'ye kadar ''Afyon Savaşları"nda' bir dizi yenilgi aldı ve sonunda İngiltere'nin istediği şekilde Nanking antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Çin Hong Kong'u İngiltere'ye bırakıyor ve beş önemli limanı (Kanton, Şanghay, Foochow, Amoy ve Ningpo )Avrupalı tüccarlara açmak zorunda kalıyordu. Çin bu limanlarda her türlü denetleme ve el koyma hakkından vazgeçiyor ve niteliği ne olursa olsun her türlü mala kapılarını açıyordu. Ayrıca Avrupalı tüccarlara hukuki kapitülasyon hakları da tanınıyordu.

Penny Black olarak da bilinen ilk yapıştırılabilen resmi posta pulu, Birleşik Krallık'ta tedavüle çıktı.

Londra Antlaşması (1840) 15 Temmuz 1840 tarihinde bir taraf olarak Osmanlı Devleti ve ikinci taraf olarak Mısır Hidivliği, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, Prusya, Rusya devletlerinden oluşan Büyük Avrupa Güçleri arasında imzalanmış bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır.

İngiltere'nin yardımıyla Mısır meslesinin halli, Mısır'ın veraset usulü ile Mehmed Ali Paşa'ya bırakılması.

1841 Boğazlar Sözleşmesi, Avusturya İmparatorluğu, Fransa Krallığı, Birleşik Krallık, Prusya, Rus İmparatorluğu ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 13 Temmuz 1841'de Londra'da imzaladığı uluslararası sözleşme.

Nanking Antlaşması, 29 Ağustos 1842 tarihinde Birleşik Krallık ile Çing Hanedanı arasında I. Afyon Savaşı'nı bitiren anlaşmadır. Anlaşma ile Sassoon ailesi Çin'in tamamına haşhaş satma hakkı kazandı. Ayrıca İngiltere ve Sassoon ailesine de 21 milyon pound savaş tazminatı ödedi. İşte bu para Sassoon ailesinin dünyanın en zengin ailesi olmasını sağladı. İngiltere savaş sonrasında Hong Kong Limanı'nı da kontrolü altına aldı. Böylece Kumpanya ile ortağı Sasoon Ailesi, Çin'in kanını emmeye başladı.

İngiltere'de patates kıtlığı meydana geldi ve birçok kişi yaşamını yitirdi.

Birleşik Krallık, Fransa ve Piyemonte-Sardinya'nın Osmanlı tarafında savaşa dâhil olmasıyla savaş, Avrupalı devletlerin Rusya'yı Avrupa ve Akdeniz dışında tutmak amacıyla verdiği bir savaş halini almıştır. Savaş, müttefik güçlerinin zaferiyle sonuçlanmıştır. Fransa'nın Osmanlı Devleti'ndeki Katoliklerin, Rusya'nın ise Ortodoksların haklarının yeniden teyit edilmesi ile ilgili talepleri ile ortaya çıkan "Kutsal Yerler Meselesi"nin sonucunda Fransa galip çıktı.

Kırım Savaşı: Rus Karadeniz donanması, Sinop'ta Osmanlı donanmasına ağır bir darbe indirdi. Dünya deniz savaşları tarihinde yelkenli ahşap gemilerin rol aldığı son çarpışma ve gülle yerine patlayıcı mermilerin (humbara) kullanıldığı ilk çarpışma olarak Sinop Baskını'nın özel bir yeri vardır.

1854 Epir İsyanı, o dönemde Osmanlı Yunanistanı'nda meydana gelen bir dizi Yunan ayaklanmalarının en önemlilerinden biriydi. Kırım Savaşı patlak verdiğinde birçok Epir Rumu, Yunan devletinin zımni desteğiyle Osmanlı yönetimine karşı ayaklandı. Bu isyan önemli askeri kişiler tarafından desteklense de, birkaç ay sonra isyan bastırıldı.

İlk dış istikraz: Borçlanma devrinin başlaması
Londra bankerlerinden Dent and Company ve Goldmith and Company isimli bankanın Paris şubesi ile hükümet arasında ilk dış borç anlaşması imzalanır.
İngiltere'den 200.000 Sterlin olarak ilk borç alınmıştır.
1874 yılına kadar 15 ayrı dış borçlanma yapılmıştır. Bu dönem içinde 239 milyon lira borçlanıldığı halde, hükümetin eline yalnızca 127 milyon lira geçmiştir.

Türk-İngiliz askeri sözleşmesi imzalandı.

Rusya, Asya'da Türk illeri istikametinde saldırılara ve işgallere başladı.

II. Afyon Savaşı veya Arrow Savaşı, 1856 – 1860'ta Çin ile Birleşik Krallık ve Fransa İmparatorluğu arasında gerçekleştirilen savaş. Çin'deki ticaret haklarını artırmaya çalışan İngilizler, 1856'da bazı Çinli görevlilerin Arrow adlı gemiye çıkarak İngiliz bayrağını indirmesiyle, savaşı yeniden başlatmak için aradıkları bahaneyi bulmuş oldular. Bir Fransız misyonerinin Çin'in iç bölgelerinde öldürülmesini gerekçe gösteren Fransızlar da İngiltere'nin yanında savaşa girdiler.

Cidde olayları ve İngiliz kuvvetlerinin, müslim-gayri müslim çatışmalarına müdahalesi

Tientsin Antlaşması, Haziran 1858 tarihinde Çing Hanedanı ile Büyük Britanya, Fransa, Amerika Birleşik Devletleri ve Rus İmparatorluğu arasında imzalanan bir antlaşmadır. Antlaşma, 1856'da başlayan İkinci Afyon Savaşı'nın ilk aşamasını sona erdirmiş olup Çinliler tarafından eşitsiz anlaşmalar olarak kabul edilen bu anlaşmalar, Çin limanlarını dış ticarete açtı, başkent Pekin'de yabancı elçiliklere izin verdi, Hristiyan misyonerlik faaliyetlerine izin verdi ve afyon ithalatını etkin bir şekilde yasallaştırdı. Antlaşma, İkinci Afyon Savaşı'nın sona ermesinden sonra 1860 yılında İmparator Xianfeng tarafından Pekin Sözleşmesi'nde onaylandı.

Çin, 1860'ta imzaladığı Pekin Sözleşmesi'yle Tianjin antlaşmalarına uymayı kabul etti.

Fransız ve İngilizler'le Kanlıca Ticaret muahedelerinin yapılması. Bu muahede dış ticarette gümrük resmi oranının %8'e yükseltilmesi ve esnaflıkta inhisar sisteminin kaldırılması.

Gümrük vergilerinin düşürülmesi

Dünyanın ilk metrosu olan Londra metrosunun Metropolitan adı verilen ilk hattı açıldı.

İlki 1851'de Londra'da açılan Avrupa'daki sanayi sergilerine Osmanlılar, 28 Şubat 1863'te Sergi-i Umum-i Osmani adıyla açtıkları bir sergiyle katıldılar.

İyonya adalarının (Yedi Ada Cumhuriyeti'ni oluşturan adalar) İngiltere tarafından Yunanistan'a verilmesi

Karadeniz'in tarafsızlığına son veren Londra Antlaşması imzalandı.

Kraliçe Viktorya, Hindistan İmparatoriçesi ilan edildi.

Doksanüç Harbinin sonu

İstanbul Ermeni Patriği Nerses, İngiltere Dışişleri Bakanı Salisbury'ye gönderdiği muhtırada, Türklerle beraber yaşayamayacaklarını bildirdi.

Rusya'ya karşı Osmanlı-İngiliz ittifak Antlaşması imzalandı. Kıbrıs'ın İngiltere'ye terki.

Rus tehdidini ileri süren İngilizler, Osmanlı'nın izni ile müttefik sıfatıyla geçici olarak 4 Haziran 1878'de Kıbrıs'a girmişlerdir. I. Dünya Savaşına kadar da bu varlığını sürdüren İngiltere, 1914 yılında Osmanlı'nın karşısında savaşta yer alarak Kıbrıs'ı sömürgesi ilan etmiştir.

Kıbrıs, toprak mülkiyeti Osmanlılarda kalmak üzere geçici olarak Birleşik Krallığa devredildi.

Ayastefanos Antlaşması'nın 16. maddesi fazla değişikliğe uğramadan Berlin Antlaşması'nın 61. maddesi olarak kabul edildi.
Berlin Antlaşması, Sırbistan, Karadağ, Romanya'nın bağımsızlıklarını, Bulgaristan'ın özerkliğini kazanması

Almanya ve İngiltere'nin desteğini alan Fransa, Tunus'u işgal etti.

İngiliz donanması İskenderiye'yi bombaladı.

İngilizler Mısır'ı işgal etti.

Başlangıç meridyeni İstanbul'da ki "Milyon Taşı" noktasından İngiltere'de ki Greenwich Gözlem Evi'ne alındı. Roma Devletleri döneminde, Milyon Taşı, dünyanın merkezi olarak kabul edilmekteydi.

Mısır'da İngiliz nüfuzunun tanınması

Britanya İmparatorluğu'nun bir parçası haline gelen Hong Kong, 1861-1898 döneminde önemli ölçüde genişlemişti. 1861'de Kowloon Yarımadası, İkinci İngiliz-Çin savaşının (II. Afyon Savaşı) sonunda İngiltere'ye bırakıldı. 9 Haziran 1898'de imzalanan Pekin Konvensiyonu ile New Territories de 99 yıllığına Britanya'ya terk edildi.

İran'da bu tarihte petrol bulunmasıyla birlikte, İran üzerindeki İngiliz-Rus rekabeti yoğunlaşmıştır.

Avusturya'nın İngiliz Uluslar Topluluğu'nun kendi kendini yöneten dominyonu olması

İlk radyo yayını Guglielmo Marconi (1874-1937) tarafından gerçekleştirildi.
İtalyan mucit Guglielmo Marconi, telsiz-telgraf sistemini geliştirdi ve İngiltere'den Atlantik aşırı ilk mesajını yollamayı başardı.
29 Mart 1903: Marconi'nin telsiz sistemi aracılığıyla, Londra ve New York arasında düzenli haber akışı başladı.

1902'de Abdülazîz b. Abdurrahman es-Suûd'un Riyad'ı tekrar ele geçirmesiyle Vehhâbîlik Necid'de yeniden etkin duruma geldi.

Pretoria'da (Güney Afrika) 3,106 karat değerindeki dünyanın en büyük elması bulundu. Elmasa "Cullinan" adı verildi. 9 parçaya bölünen elmastan elde edilen "Afrika'nın Büyük Yıldızı" adındaki 530.2 karatlık 74 yüzlü dünyanın en büyük pırlantası Britanya tacına yerleştirildi.

İngiliz işgalindeki Mısır'ın sınırlarının belirlenmesi sırasında ortaya çıkan Akabe sorunu çözümlendi.

Petrol keşfinden sonra İran, İngiliz-Rus antlaşmasıyla nüfuz bölgelerine bölündü.

Finlandiya Körfezi'nin Baltık kıyısında bulunan Reval (bu günkü Estonya'nın başkenti Tallin)'de zamanın İngiltere Kralı VII. Edward ile Rus Çarı II.Nikola'nın bir araya gelerek yaptıkları görüşmelerdir.

Ana konusu Almanlara karşı ittifak olan görüşmelerde Ortadoğu, Afgan hududu, Makedonya gibi konuların da görüşüldüğü değerlendirilmektedir.

Bu görüşmelerde Osmanlının da paylaşıldığı düşünceleri İttihat ve Terakki için eyleme geçme bahanesi olmuştur.

Türkiye Milli Bankası, İttihat Terakki tarafından İngilizlerle birlikte 1909'da kuruldu. Milli ticaret, sanayi, madencilik, kamu hizmetleri ve yatırımları teşvik edeceklerdi. O dönemde bilinen tüm bankacılık enstrümanlarını kullanmaları hedefleniyordu.

Bankanın sermayesi 1.100.000 lira idi. Sermayesi 3.300.00 TL'ye kadar artırılabilecekti. 12 veya 16 kişilik yönetim kurulu üyelerinin en az 3'ü Osmanlı teb'asından olacaktı. Bankanın ilk yönetim kurulu üyeleri şu isimlerden oluşuyordu: Sir Henry Babington Simith, F.E. Whittall, Hugo Baring, Henry Birghenough, K.S. Gülbenkyan, Sir Adam Black, N.Meyer, Gazeteci Cahid, Bahriye Nazırı Cemal Paşa, Reşit Sadi bey, Nail bey. Bu yönetim kurulunun 6 üyesi Londra'da ikamet ediyordu ve bu grup çoğunluğu oluşturuyordu. Yani "Türkiye" isimli bu banka aslında İngiltere'den yönetiliyordu. "Türkiye" ismi, Türkiye devletinden 11 yıl önceden İngilizler tarafından kullanılıyordu.

1912'de Irak petrol yataklarını işletmek üzere, Royal Dutch Shell'in % 25, Almanların % 25, Türkiye Milli Bankası'nın % 35 ve Kalust Sarkis Gülbenkyan'ın da % 15'ine sahip olacağı Turkish Petroleum Company (T.P.C.) kurulmuştur. bu şirket, Osmanlı topraklarının parçalanması neticesinde, 1929'da, Iraq Petroleum Company adını almış ve ortaklık yapısı da tamamen değişmiştir.

2340 yolcusuyla, 10 Nisan 1912'de Londra'dan New York'a ilk yolculuğuna çıkan Titanik isimli gemi, New Foundland'ın güneyinde battı: 1513 kişi öldü. Geminin batma sebebi olarak, buzdağına çarpması gösterildi.

Osmanlı Devleti'nin Balkan devletleri ile mücadelesinden faydalanan Arnavutluk, 28 Kasım 1912'de bağımsızlığını ilan etti.

I. Balkan Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin büyük kayıplar vermesi üzerine barış görüşmeleri başladı.

30 Mayıs 1913‘de taraflar arasında savaşı bitiren Londra Antlaşması imzalandı.
Bu antlaşmaya göre Arnavutluk bağımsızlığını kazananırken Girit Yunanistan'a verildi.
Osmanlı Devleti'nin Trakya sınırı, Edirne'yi dışarıda bırakacak şekilde Midye-Enez hattı olarak kabul edildi.

Arap Yarımadası'nda Osmanlı-İngiliz sınırının tespiti

İngiliz ve Fransız kuvvetleri, Çanakkale'ye çıkarma harekatı başlattı. Kara savaşları başladı.

1912 yılından itibaren Necid kabilelerine mensup bedevîleri "hicre" denilen köy ve kasabalarda iskân eden ve görevlendirdiği hocalarla bunlara dinî eğitim veren İbn Suûd, İHVAN adlı etkili bir askeri gücü de teşkil etmiş oluyordu. Riyad ve çevresinde Vahhâbî-Suûdî hakimiyeti artmaya devam etti. Osmanlı Devleti fiili durumu kabullendi ve Mayıs 1914'te Necid'e vilayet statüsü verilerek Abdülazîz b. Abdurrahman vali tayin edildi.

Donanmanın güçlendirilmesi maksadıyla İngiltere'ye sipariş edilerek yapımı tamamlanmış ve son kuruşuna kadar parası ödenmiş olan Sultan Osman ve Reşadiye isimli gemilerimize İngiltere tarafından el konuldu.

Almanya, Fransa'ya, Belçika'ya ve Lüksenburg'a savaş ilan etti.
İngiltere, Almanya'ya savaş ilan ettti.

İngiliz donanmasından kaçan "Goeben" ve "Breslau" adlı iki Alman zırhlısı, Çanakkale Boğazı'nda Türkiye'ye sığındı.

Dönemin Osmanlı Devleti kadroları, Alman zırhlıları Goeben ve Breslau'nun, boğazdan geçişlerini temin edebilmek için, "satın alındığı" açıklaması yaptı ve bu gemilere 16 Ağustos'ta "Yavuz" ve "Midilli" adları verildi.

İngiltere ve Fransa, Avusturya-Macaristan'a savaş ilan etti.

Frontiers Savaşı. Almanlar, İngiliz seferi kuvvetlerine ve Fransa'nın beşinci ordusuna karşı bir zafer elde etti.

Tsingtao Savaşı. İngiliz ve Japonlar Almanların kontrolündeki Tsingato Limanını ele geçirdi.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
Osmanlı Devleti ile İngiltere ve Fransa arasında henüz fiili bir savaş durumu olmamasına rağmen boğaz girişini koruyan tabyalara 3 Kasım 1914 günü ateş açtılar.

Bu bombardıman sırasında, Seddülbahir Kalesi'nin içinde yer alan tabyanın cephaneliği isabet almış ve cephanelikte bulunan "11 ton barut" infilak etti.

Şiddetli patlamalar sırasında tabyada görev yapan askerlerimizden 5 subay ile 81 erbaş ve er şehit olmuştur. Ruhları Şad olsun.

"İlk Şehitler Anıtı"; 3 Kasım 1914 tarihinde hayatını kaybeden askerlerimizin anısına dikilmiştir.

Birleşik Krallık ve Fransa, Osmanlı İmparatorluğuna savaş ilan etti.

Mesudiye zırhlısı, Çanakkale'de bir İngiliz denizaltısı tarafından batırıldı.

Mısır, İngiltere himayesinde bir "krallık" haline getirildi ve Osmanlı Devleti'nin hukukuna son verildi.

Büyük Britanya ilk Zeplin uçuşunu yaptı.

Osmanlı Süveyş Kanalı'nın denetimini kaybetti.

Cemal Paşa kumandasındaki Osmanlı kuvvetlerinin Kanal (Süveyş) Harekâtı başarısızlıkla sonuçlandı.

İttihâd ve Terakkî'nin fiilen iktidara gelmesinden sonra, üç paşalar diye bilinen Talât, Enver ve Cemâl paşaların bâzı kaprisleri, gerçek ve tecrübeleri bir tarafa bırakarak hayâllere kapılmaları sebebiyle Osmanlı Devleti; Rusya, İngiltere, Fransa, Sırbistan, Romanya, Belçika, Yunanistan, Portekiz ve Karadağ devletlerinden meydâna gelen îtilâf devletlerine karşı; Almanya, Avusturya-Macaristan ve Bulgaristan'dan meydâna gelen ittifak devletleri yanında harbe girdi. Osmanlı Devleti'nin fiilen harbe girmesi ve seferberliğin îlân edilmesi üzerine, bahriye nâzırı Cemâl Paşa, harbiye nâzırlığı uhdesinde kalmak üzere, dördüncü ordu kumandanlığı ile Filistin-Arabistan umûmî vâliliğine tâyin edidi. 21 Kasım 1914 Cumartesi günü İstanbul'dan ayrıldı.

Cemâl Paşa, yanında erkân-ı harb reîsi Von Frankenberg ve müşaviri Von Kress ve daha bir takım Alman subayları olduğu hâlde 25.000 kişilik bir orduyla 14 Ocak 1915'de Şam'dan Mısır'a hareket etti. 300 km.'lik bir kum çölü olan Tih sahrasını bin bir zahmet, meşakkat ve mahrumiyet içinde geçen Osmanlı ordusu, 3 Şubat 1915'de kanal bölgesine ulaştı. Cemâl Paşa İngilizlerin 200.000'e yakın asker, tel örgüler, zırhlılar ve zırhlı trenlerden meydana gelen bir tahkimat yaptıklarından habersizdi. Gece yarısından sonra hemen harekâta geçen Cemâl Paşa'nın kumandasındaki ordu, hücum ve saldırılar karşısında kısa bir müddet içinde pek çok kayıp vererek geri çekildi.

Bu felâkette şehîd, yaralı ve kayıp yekünü 1.410'u buldu. İngiliz zayiatı ise, 25 ölü ve 150 yaralıdan ibaretti. Bâzı mevzi hücumlarla harekât devam ettirildiyse de, fazla zâyiât verilerek 15 Şubat'ta geri çekilindı. Bu felâket üzerine Mısır fethinden vazgeçen harbiye nâzırı Enver Paşa ve bahriye nâzırı Cemâl Paşa, dördüncü ordu emrindeki 8, 10 ve 25. fırkaları (tümen) Çanakkale'ye sevk ettiler. Böylece birinci kanal seferi fecî bir başarısızlık, acı ve pek çok kayıpla sona erdi.

İngiliz ve Fransız deniz kuvvetleri Çanakkale'ye saldırdı, Gelibolu mücadelesi başladı. Müttefik Donanması, Boğaz'ın dış tabyalarını bombalamaya başladı.

18-20 Mart 1915: İmza mahallinden çok, İstanbul'un Rusya'ya bırakılmasını öngören anlaşma olduğu için bu şekilde anılır.

Fransa-İngiltere ikilisi 1913-1914 sürecinde savaş daha başlamadan Balkan-Anadolu-Basra-Hicaz-Süveyş arasını paylaşmışlardı. Savaş başlayınca bu araziden pay vererek yanlarında savaşacak ülke aramaya başladılar.

Kendi aralarındaki temel paylaşımı bozmamak kaydıyla, İstanbul ve Boğazları Rusya'ya bırakma sözü verdiler. Bu, tutulmak üzere değil, Rusya'yı uyutup oyalamak için verilmiş sözdü.

İlginç olan, 18 Mart'ta donanmaları Çanakkale'de ağır yenilgi almasına rağmen, İngiliz-Fransız ikilisinin bu anlaşmayı yapıp savaşı sürdürmeleri ve savaşın kazanılacağına olan inançlarıdır.

İtalya ve İtilaf devletleri arasında Londra Paktı kuruldu. Rusya-İngiltere-Fransa, aralarına İtalya'yı almak için Osmanlı toprağından yeni paylar verdiler.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
Çanakkale Boğazı girişinin Anadolu yakasında, Seddülbahir'in tam karşısında yer alan Kumkale'ye, 25 Nisan 1915 sabahı Fransız savaş gemilerinin himayesinde İngiliz ve Fransız birlikleri tarafından çıkarma yapıldı. Seddülbahir, Arıburnu ve Kumkale'ye yapılan çıkarmalar ile 9 ay sürecek Çanakkale Kara Savaşları başladı.
İtilaf Devletleri'nin, çıkarması 19. Tümen'in karşı koyması ile durduruldu. Arıburnu Zaferi kazanıldı.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
6 Ağustos 1915 günü başlayan Suvla Körfezi çıkarması sebebiyle, Barbaros Hayreddin zırhlısı 5. Ordu'ya teslim edilecek 30.000 top mermisi ile birlikte Çanakkale'ye gönderildi.

8 Ağustos 1915 günü pazar sabahı, pusuya yatmış olan İngilizlere ait HMS E11 denizaltısı tarafından torpillendi. Sancak tarafından isabet alan ve top mermileri yüzünden ağırlaşmış olan Barbaros Hayreddin zırhlısı, 7 dakika içerisinde alabora oldu. 21 subay ve 237 er boğularak şehit düştü. Kalan mürettebat, gemiye eşlik eden torpidobotlar tarafından kurtarıldı.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
6 Ağustos–29 Ağustos Anafartalar Savaşları, Ağustos Taarruzu olarak bilinir.
Britanya'nın Gelibolu'yu elde etmek için yaptığı başarısızlıkla sonuçlanan son savaştır.

Birleşik Krallık ve Fransa Bulgaristan'a savaş ilan etti.

Fransız ordusu, Britanya ve İtalya desteğiyle Balkan Cephesi'ni oluşturmak üzere Selanik'e bir çıkarma yaptı.

Irak Cephesi'nde, 22 Kasım ile 25 Kasım tarihleri arasında yapılan savaşta İngilizlere karşı Selman-ı pâk Zaferi kazanıldı. General Townshend kumandasındaki İngiliz/Hint birlikleri, 3 Aralık'ta Kut'ül Ammare'ye çekildi.

Osmanlı birlikleri, bir İngiliz tümenini Irak'ın Kut şehrinde kuşattı.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI
Son Anzak ve İngiliz birlikleri de Çanakkale'yi terk etti.

ÇANAKKALE SAVAŞLARI ZAFERİ
Müttefik kuvvetleri Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadılar. Çanakkale Savaşları müttefik devlerin Osmanlı'ya yenilmesiyle sonlandı. Gelibolu yarımadasından çekilmeye başladılar. Başarısızlığı nedeniyle İngiliz Deniz Kuvvetleri komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.

Birleşik Krallık "Askeri Hizmet Kanunu" çıkararak, zorunlu askerlik sistemini uygulamaya koydu.

İngiltere, Kut'ül Ammare yenilgisini hafifletmek için bir girişimde daha bulunur, ancak yine başarısız olur.

Birleşik Krallık'ta İrlandalılar ayaklandılar.

Patrick Pearse önderliğindeki gizli milliyetçi örgüt "İrlanda Cumhuriyetçi Kardeşliği", Postane Baskını ile Dublin'de İngiliz egemenliğine karşı Paskalya Ayaklanması'nı başlattı.
12 Mayıs 1916 tarihinde İrlanda'nın İngiltere'den bağımsızlığını ilan eden Paskalya Ayaklanması'nın öncüsü ve İrlanda'nın ilk marksist işçi önderlerinden James Connolly kurşuna dizildi. İrlandalı cumhuriyetçilerin ayaklanması, kanlı sonuçlandı. Çok sayıda kişi İngiliz Ordusu tarafından öldürüldü.

Karadeniz ve Doğu Anadolu'nun, Güney Anadolu - Gazze - Basra - Şam ve civarının ayrıntılı paylaşımı. Artık paylaşım ayrıntı kazanmış, vilayet ve limanlara kadar inmişti.

Kut-ül Ammare bölgesinde 5 aydır kuşatma altında bulunan İngiliz birlikleri, General Townshend, 17 bin kişilik kuvvetiyle teslim oldu.

İngiltere-Fransa arasındaki daha ayrıntılı paylaşım. Rusya da bu paylaşıma onay vermişti.

İngiliz HMS Hampshire kruvazörü battı; Lord Kitchener öldü.

İngilizlerin kışkırttığı Vahhabi-Suudlar, Hicaz'da ayaklanma başlattı.

İngilizler tarafından satın alınmış olan Mekke Emiri Şerif Hüseyin, Osmanlı Devleti'ne karşı isyan etti.

Sina Cephesi'nde 4. Ordu'nun İkinci Kanal Harekâtı da başarısızlıkla sonuçlandı.

Romani Muharebesi. Osmanlı Sina Yarımadası'nda İngiltere'ye saldırdı.

İngiliz uçakları Haydarpaşa Garı'nı bombaladı.

Birleşik Krallık: Başbakan Henry Asquith istifa etti ve yerine David Lloyd George geldi.

Türk kuvvetleri, Sina Cephesi'ndeki El-Ariş'ten geri çekilmeye başladı.

Sina Yarımadası'nda Magdhaba Muharebe'si başladı. Birleşik kuvvetler Sina Yarımadası'nda bir Türk garnizonunu ele geçirdiler.

Hindistan İngiliz yönetiminin de desteğini sağlayan Abdülaziz bin Suud 26 Aralık 1916 tarihinde İngilizler ile yaptığı antşalmaya göre; Necd, Hasa, Katif, Cubeyl ve kendisine bağlı diğer bölgelerin hükümdarı olarak tanındı. Bu anlaşmaya göre Abdülaziz, bu yerleri kendisinden sonra miras yoluyla çocuklarına bırakacak ve kendisinin seçtiği veliaht da İngilizlere bağlı kalacaktı.

Rafa Muharebesi. Britanya Osmanlı İmparatorluğu'nu Sina'dan çıkarttı.

I. Dünya Savaşı, Kudüs Muharebesinde Osmanlı Ordusunun İtilaf Kuvvetleri karşısında yenilmesi sonucunda, Kudüs İngilizler tarafından işgal edildi.
1517'de başlayan Türk Egemenliği, 400 sene sonra sona erdi.

İkinci Kut Muharebesi sonucunda İngilizler şehri tekrar ele geçirdi.

İngilizler Bağdat'ı ele geçirdi.

İngiliz uçakları, İstanbul'u bombaladı.

Birinci Gazze Muharabesi. İngilizler'in saldırısı sonucu şehir düştü.

İkinci Gazze Muharebesi. Osmanlı sınırı İngiliz saldırılarına direndi.

İngiltere ve Fransa, Sykes-Picot Antlaşmasına razı etmek için; St.Jean de Morien Antlaşması ile İtalya'ya İskenderun, Hayfa, Akka'da taviz verdi.
İtalya, İzmir, Antalya, Adana arasını da istemekteydi.

Sina ve Filistin Cepheleri düştü.

Filistin'de Yahudilere yurt verilmesini öngören Balfour Deklerasyonu yayınlandı.

1917'de, İngiltere Dışişleri Bakanı Arthur Balfour, Filistin'de Yahudi halkları için bir vatan kurulması sözü verdi. Bu vaat, Siyonistlerin önderlerinden Lord Rothschild'e gönderilen mektupta yer alıyordu. Bu mektup Balfour Deklarasyonu olarak anılmaktadır.

İngiliz Hükümeti Balfour Deklerasyonu'nda Yahudilerin Filistin'de 'anavatan' kurma fikrini destekledi.

Üçüncü Gazze Muharebesi. İngilizler, Osmanlı hatlarını yardı.

Yıldırım Orduları ilk sınavını 31 Ekim 1917 sabah saat 03.30'da yoğun topçu atışı ile başlayan III. Gazze Muharebeleri ile vermeye başladı.

Ağır bombardıman ve başlayan taarruzlar Türk birliklerine ağır kayıplar verdirdi. Allenby'nin yeni planı ve uyguladığı taktikler 7 Kasım 1917'de Gazze'nin düşmesi ile sonuçlandı. Gazze'den Türk kuvvetlerinin geri çekilişi esnasında müdafaanın yeterince yapılamaması ve Kudüs çevresinde yapılacak bir savunmanın Kudüs'e zarar verme endişesi üzerine şehir 9 Aralık 1917'de sulh ile İngilizlere teslim edildi.

Hıristiyanlar, 730 yıl sonra Kudüs'e dönmüş oldu.
09 Aralık 1917 tarihinde Kudüs Şehri İngilizlerin eline geçti ve İngiliz mandası haline gelerek Filistin'in başkenti oldu. 1948 tarihinde İsrail Devleti, Batı Kudüs'te kuruldu.

İngilizler ile yapılan savaş, Filistin ve tüm Suriye'nin kaybı ve ağır bir zaiyat ile sonuçlandı.

Karargâhı Nablus'ta olan 7. Ordu'nun komutanı Tuğgeneral Mustafa Kemal Paşa'dır.

Ordu;
• Albay İsmet (İnönü) komutasında 3. Kolordu (1. ve 11.Tümen) ve
• Tuğgeneral Ali Fuat (Cebesoy) komutasında 20. Kolordu'dan (26. ve 53.Tümen) oluşmaktadır.

Halep civarındaki Arap halkı, İngilizlerin kışkırtmasıyla ayaklandı.

Birinci Dünya Savaşı sonunda, 30 Ekim 1918 tarihinde, İtilâf Devletleri ile Osmanlı Devleti arasında, Limni Adası'nın Mondros Limanı'nda bulunan Agamemnon zırhlısında imzalanan, Mondros Mütarekesi'nin hükümleri gereğince imparatorluk tarihe karışıyordu.

Türk ordusu derhal terhis ediliyor, silâh, cephane ve ulaşım yolları ile bütün haberleşme araçları, liman ve tersaneler galip devletlerin denetimine bırakılıyordu. Artık ülke yabancılar tarafından parçalanıp işgal edilmeye hazır durumda idi.

Nihayet, 13 Kasım 1918 tarihinde İtilâf Devletleri'nin savaş gemilerinden oluşan 55 parçalık bir filo Dolmabahçe önlerine demir atıyordu. Beyoğlu'na 3500 düşman askeri çıkmıştı. Müttefiklerden güç alan ve onlarla işbirliği yapan azınlıkların tutum ve davranışları da dayanılmaz hale gelmişti.

İttihat ve Terakki Partisi üyeleri gizlice yurdu terk ettiler. Talat Paşanın istifası üzerine iktidara geçen Ahmet İzzet Paşa hükümeti, İngilizler aracılığıyla Anlaşma (itilaf) devletlerinden barış istedi. Bahriye Nazırı Rauf Beyin başkanlığındaki Osmanlı kurulu ile Anlaşma devletleri adına İngiliz Amirali Caltrop , Limni Adasının Mondros limanında yapılan Mondros Ateşkes Antlaşması Mebusan Meclisi tarafından oybirliği ile kabul edilmiştir.

İmzalanma nedenleri:
Almanya'nın yenilmesi, Alman desteği olmadan Osmanlı Devletinin savaşı sürdürecek gücünün olmaması.
Wilson İlkelerinin yayınlanması.
İngilizlerin hoşgörüsüyle daha sonra kârlı bir barış antlaşmasının imzalanacağının sanılması.

Mondros Ateşkesinin koşulları:
İstanbul ve Çanakkale Boğazları açılacak ve bu yerlerdeki askeri üsler İtilaf devletlerince işgal edilecektir.
Ordu terhis edilecek, orduya ait silahlar, taşıtlar, cephane ve donatım İtilaf devletlerine teslim edilecektir.
Donanma İtilaf devletlerinin gösterecekleri limanlarda göz altında tutulacaklardır.
Osmanlı Devleti müttefikleriyle olan bütün ilişkilerini kesecektir.
Toros tünelleri, İtilaf devletleri tarafından işgal edilecektir.
Bütün haberleşme, ulaşım araç ve gereçleri İtilaf devletlerinin denetimi altında bulundurulacaktır.
İtilaf devletleri, kendi güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa, herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecektir. (7.madde)
Anlaşma imzalandığında, Anadolu dışında bulunan Türk askerleri en yakın İtilaf devleti askeri birliklerine teslim olacaktır.
Vilayet-i Sitte denilen Doğu Anadolu'daki altı ilde (Erzurum, Van, Harput, Diyarbakır, Sivas ve Bitlis) karışıklık çıktığı takdirde İtilaf devletleri bu illerin herhangi bir bölümünü işgal edebileceklerdir.

Antlaşmanın Önemi:
Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti fiilen sona ermiştir.
Kayıtsız şartsız teslim belgesi özelliği taşıyan bu antlaşma, Osmanlı ülkesinin bütünüyle işgal edilmesine elverişli ortam hazırlamaktaydı.
Boğazların işgali ile Anadolu ve Rumeli bağlantısı kesilecek İstanbul'un güvenliği de tehlikeye düşecekti. Osmanlı Devletinin boğazlar üzerindeki egemenliği sona ermiş oluyordu.
Ordunun büyük bir bölümü terhis edilip silahlarına el konulacaktı. Bu uygulama ile Osmanlı Devleti, savunma gücünden yoksun bırakılacaktı.
7.maddenin uygulanmasıyla, Wilson ilkelerine göre Türklerin denetiminde kalması gereken Anadolu toprakları da İtilaf devletleri tarafından işgal edilmiştir.
24.maddenin uygulanmaya çalışılması sonucunda doğudaki Ermeniler bağımsız bir devlet kurmak amacıyla ayaklanmışlardır.
Toros tünellerinin işgali, telgraf, telefon ve telsizin denetim altında tutulması ülkenin tümüne yönelik işgalin ilk işaretleridir.

Mondros Ateşkes Antlaşmasının Uygulanması
Kısa bir süre sonra;
İngilizler: Musul, Antep, Urfa, Maraş, Batum, Kars'ı işgal etmişler, Samsun ve Merzifon'a asker göndermişlerdir.
Fransızlar: Dörtyol, Mersin ve Adana yöreleri ile Afyon'u işgal ettiler.
İtalyanlar: Antalya, Bodrum, Kuşadası, Marmaris, Konya çevresine asker çıkarmışlardır.
13 Kasım 1918'de İtilaf devletleri gemileri İstanbul limanına demir attı. İstanbul fiilen işgal edildi.

Osmanlı İmparatorluğunun Paylaşılması Tasarıları
Antlaşma (itilaf) Devletleri Birinci Dünya Savaşı sırasında yaptıkları gizli antlaşmalarla Osmanlı İmparatorluğunu kağıt üzerinde paylaşmışlardır. Bundan dolayı Mondros Ateşkes antlaşmasının çok ağır koşullar taşıması bir rastlantı değildir.

İngiltere; Fransa ve Rusya kendi aralarında 1916 senesinde "Sykes Pykot Antlaşması"nı imzalamışlardır. Antlaşmaya göre;
İngiltere'ye; Ürdün ve Irak,
Fransa'ya Suriye, Kuzey Irak ve Mersin'den Mardin'e kadar uzanan iç bölgeler,
Rusya'ya; Boğazlar ve Doğu Anadolu verildi.

Ancak bu planda, Rusya'nın Birinci Dünya Savaşından çekilmesiyle değişiklik olmuştur. İtilaf Devletleri Boğazlarda uluslararası bir komisyon kurmayı, Doğu Anadolu'da ise kendilerine bağlı uydu bir Ermeni devleti yaşatmayı planlamışlardır.

Bir İngiliz savaş gemisi İzmir Limanı'na girdi ve Rumlar tarafından karşılandı. Aya Fotini kilisesine Yunan bayrağı çekildi. Rumlar donanmanın gelişiyle birlikte taşkınlıklara başladılar. Amaçları ise bölgede karışıklık çıkartarak mütarekenin 7. maddesi gereğince İzmir'in işgalini meşrulaştırmaktı.

1918 Aralık ayı sonunda İtilaf devletlerine ait karma savaş gemileri İzmir'e gelmeye başladılar. Filonun gelişi 1919'un Ocak ayında tamamlandı. Bu gemiler arasında iki Yunan Savaş gemisi "Averof" ve "Patris" de vardı.

İskenderun'nun bir İngiliz müfrezesi tarafından işgali

İngilizlerin Seddülbahir ve Kumkale'ye kuvvet çıkararak Çanakkale Boğazı'nın her iki tarafını işgal etmeleri.

Türk Birlikleri Bakü'yü boşalttı ve İngilizlerin işgali başladı.

Çanakkale Boğazı'nın Rumeli yakasındaki İngiliz işgali Fransızlara devredildi.

İngiliz güçleri, Kilis'i işgal etti.

İngiliz güçleri, Batum'a girdi.

Kars Millî İslâm Şûrası Merkez-i Umumisi, Wilson Prensiplerine göre kurulduğu için 26 Aralık 1918 tarihinde İngilizler tarafından resmen tanındı.

İrlanda Kurtuluş Savaşı. 1921 yılında Serbest İrlanda kuruldu.

Cerablus, İngilizler tarafından işgal edildi.

Türk birlikleri, Medine'yi teslim etti.

Hürriyet ve İtilaf Fırkası ilk defa, Mutedil Hürriyetperveran ve Ahrar fırkalarının bir araya gelmesiyle 21 Kasım 1911'de kuruldu.

Kurucuları arasında İsmail Hakkı Paşa, Arap milliyetçisi Abdülhamit Zehravi (ayrılıkçı eylemleri nedeniyle 1916'da idam edildi), Şeyhülislam Mustafa Sabri, Deli Fuat Paşa, Ermeni Dr. Dagavaryan, Dr. Rıza Nur, Miralay Sadık ve Damat Ferit Paşa gibi kişiler bulunuyordu.
Fırka'nın ilk genel başkanı Damat Ferit Paşa oldu. Onun sağlık sorunları sebebiyle fırka başkanlığından ayrılmasının ardından başkanlığa Fuat Paşa getirildi.

Fırkanın siyasi programı Teşebbüsü Şahsi Âdemi Merkeziyetçilik ilkelerine dayanıyordu.

İttihat ve Terakki'nin Babı Ali baskınıyla iktidarı ele geçirmesinin ardından adı Haziran 1913'te Mahmut Şevket Paşa'nın öldürülmesi olayına karıştı. Bu sebeple İttihat ve Terakki Fırkası'nın baskısıyla dağılan Hürriyet ve İtilaf Fırkası 10 Ocak 1919'da yeniden siyasi hayata geri döndü.

10 Ocak'ta ilk merkez yönetim kurulunu seçen fırkanın başkanı Nuri Paşa, yönetim kurulu üyeleri de Müşir Zeki Paşa, Abdülkadir, Zeynelabidin, Ali Kemal, Refik Halit (Karay) ve Rıza Tevfik (Bölükbaşı) gibi kişilerdi. İngiliz yanlısı bir politika benimseyen parti Anadolu'daki milli harekete karşı çıkıyordu. Çünkü parti üyeleri, milli hareketin İttihatçıların bir girişimi olduğunu düşünüyorlardı.

Bu parti üyelerinden Rıza Nur, Ahmet Ferit (Tek) gibi bazı kişiler 23 Nisan 1920'de Ankara'da açılan Büyük Millet Meclisine katıldılar. Diğerleri milli mücadeleye muhalefete devam ettiler. Savaş sona erince parti üyelerinin çoğu yurt dışına kaçtı. Kalanlardan bir bölümü de 150'likler listesine girerek Türk vatandaşlığından çıkarıldı ve yurt dışına sürgüne gönderildi.

Partinin bu ikinci kuruluşunda görev alan Nakşibendi Şeyhi Konyalı Zeynelabidin kendi memleketi olan Konya'nın Bozkır ilçesinde çıkan isyanlarında önemli bir rol oynadı.

Dr. Rıza Tevfik Sevr Anlaşmasını imzalayanlar arasındaydı. Ali Kemal ise Birinci Damat Ferit Paşa hükümetinde önce eğitim bakanı, sonra da içişleri bakanı olarak görev aldı. Mustafa Kemal Paşa'yı tutuklatmak için Sivas Kongresi sonuna kadar büyük bir çaba gösterdi. Bundan sonra görevinden ayrıldı ancak gazeteci olarak milli mücadele aleyhtarı faaliyetlerine devam etti.

Ali Kemal 10 Kasım 1922'de yargılanmak üzere Ankara'ya götürülürken Adapazarı'nda Nurettin Paşa ile görüştü. Görüşmeden çıkarken kendisini bekleyen kalabalık tarafından linç edildi.
Yurt dışına kaçan veya sürgün edilen diğer Hürriyet ve İtilaf Fırkası mensupları ise 1938'de çıkan bir af yasasıyla ülkeye geri döndüler.

Şark demiryolları, Fransızların kontrolüne gidi.

Haydarpaşa tren istasyonu, İngilizler tarafından işgal edildi.

İngilizler Mondros Mütarekesinin 7. Maddesine dayanarak Antep'i işgal etti.

Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919 - 21 Ocak 1920)

Toplanma amacı: İtilaf Devletleri, I.Dünya Savaşından yenik ayrılan devletlerle yapacakları antlaşmaların esaslarını saptamak amacıyla toplanmışlardır. 32 devletin temsilcileri katılmıştır. Almanya, Avusturya-Macaristan, Bulgaristan'la imzalanacak barış antlaşmaları hazırlanmıştır.

Konferans sürerken İngiltere, Batı Anadolu'daki müslümanların, hıristiyanları katletmek üzere olduklarını ileri sürmüş ve Rumların sayıca fazla olduklarını bahane ederek Amerikan delegelerini etkilemiş Anadolu'nun paylaşılmasına Yunanistan'ı da ortak etmiştir.

Bunun nedenleri:
1-İngiltere'nin Doğu Akdeniz'deki çıkarlarını sürdürmek istemesi
2-Batı Anadolu'da çıkarları bulunan İngilizlerin İtalya'ya güvenememesi, İtalya gibi güçlü bir devlet yerine kukla Yunanistan'ı tercih etmesi
3-Yunanlıların, Ege bölgesinin kendilerine ait olduğu ve bu bölgede nüfus yoğunluğuna sahip oldukları şeklinde propaganda yapmaları

Yukarıda sıralanan nedenler İtalya'nın İtilaf Devletleri'nden kopma sürecini başlattı.

Azınlıkların Çalışmaları:
Anlaşma Devletleri'nin işgalleri Rum ve Ermeni azınlıkları da harekete geçirdi. Anlaşma Devletleri kendi işgallerini nasıl Mondros Ateşkes Antlaşmasına dayandırıyorlarsa; Rum ve Ermeni azınlıklar da Türk yurdundan pay istemek için Wilson ilkelerini kendilerine dayanak aldılar.

Wilson İlkeleri:
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Wilson, savaşa girerken bir bildiri yayınlamıştı. Bu bildiri ile İttifak (Bağdaşma) devletlerine güvenceler vererek savaşın bir an önce bitmesi için bazı temel ilkeler belirleniyordu. Bu ilkelere göre;
1-Savaş sonunda, yenenler yenilenlerden toprak almayacaklar.
2-Yenenler yenilenlerden savaş tazminatı istemeyecekler
3-Anlaşmazlıkları barış yoluyla çözümlemek için uluslararası bir örgüt oluşturulacak
4-Devletler arasında gizli antlaşmalar yapılmayacak
5-Osmanlı Devleti ile ilgili maddesine göre;

Osmanlı İmparatorluğunun Türk bölgelerine kesin egemenlik tanınmalıdır. Ancak, Türk egemenliğinde yaşayan başka uluslara da kendi kendini yönetme hakkı verilmelidir.
Boğazlar her devlete açık olmalıdır.

Wilson ilkeleri, Osmanlı Devletinin durumunu belirlemek için nüfus ölçüsünü ortaya atmıştır. İşte Rum ve Ermeni azınlıklar bu ölçüyü kendi çıkarlarına yorumlayarak çalışmalara giriştiler. Hiçbir ilde Rumlar ve Ermeniler çoğunluk oluşturmadıkları halde belli bölgelerde "çoğunluktayız" savlarıyla ortaya çıktılar.

Konya İstasyonu'nun İngilizler tarafından işgal edilmesi.

Kasaba (Turgutlu) Aydın Demiryolu'nun İngilizler ve Fransızlar tarafından işgali.

Maraş'ın İngilizler tarafından işgal edilmesi.

İngilizlerin Birecik'i işgal etmeleri

Urfa, İngilizler tarafından işgal edildi.

Merzifon, İngilizler tarafından işgal edildi.

Singapur, İngiltere'den bağımsızlığını ilân etti.

İngiliz askeri birlikleri, Amritsar'da (Hindistan) 379 silahsız göstericiyi öldürdü.

Ermenilerin İngiliz desteği ile saldırdığı ve Türkleri acımasızca öldürdüğü Kars'ta, İngilizler, 13 Nisan 1919 günü parlamento konağını basıp, Cumhurbaşkanı İbrahim Bey de içinde olmak üzere hükümetten 13 kişiyi Malta'ya sürdüler ve hükümeti dağıttılar. Buna rağmen sancak ve kazaların Milli Şura kuvvetleri, Ermenilerle çarpışmaya devam ettiler.

İngilizler, Kars'ın yönetimini Ermenilere devretti.

Yunanlıların, İzmir'e çıkarma planı, İngiltere Başbakanı Lloyd George, Fransa Başbakanı Clemenceau, İtalya Başbakanı Orlando ve ABD Başkanı Wilson tarafından kabul edildi.
10 Mayıs 1919 tarihinde İtilaf Devletleri temsilcileri, Paris'te, Yunanların İzmir'i işgali konusunda karar aldı.

Yunanistan'ın en büyük amacı Megali İdea yani Büyük Yunanistan'ı gerçekleştirmekti. Bu yoldaki ilk hedef ise Batı Anadolu ve Trakya idi.

İzmir civarındaki Foça, Karaburun, Urla ve Yenikale istihkâmlarının İngiliz, Fransız ve Yunan birliklerince işgali.

İstanbul'da "İngiliz Muhipleri Cemiyeti"nin kuruluşu.
Kurucu ve Yöneticiler: Eski Dahiliye Nazırı Memduh Paşa, Şehremini Cemil Paşa, Ahmet Zülüfkül Paşa, Ali Rüştü Efendi, Abdullah Bey, Hamdi Paşa, Şevket Bey, Sait Molla, Miralay Enver Bey, Sadrettin Safiyettin, Nebil Ziya, Abdullah Zühdü, Ressam Ahmet Paşa, Halit, Nazif Sururi, Cafer, Emin, Ahmet Rıfat, Nüzhet Paşa, Vahi Bey

İngilizler, İstanbul'da Bekirağa Bölüğü'nde tutulan İttihat ve Terakki ileri geleni 67 siyasi tutuklu Malta'ya sürgüne gönderildi. Sürgünler 20 Kasım 1920'ye kadar sürdü.

İtilaf Devletleri ile Almanya arasında Versay Barış Antlaşması imzalandı.

Suriye ve Kilikya'daki işgal kuvvetlerinin değiştirilmesi hakkında İngiliz - Fransız Anlaşması.

İngilizler, Samsun ve Merzifon'dan çekildiler.